Międzynarodowy Dzień Wolnej Prasy został ustanowiony w 1991 roku przez Reporterów bez Granic (fr. Reporters Sans Frontières – skrót RSF, ang. Reporters Without Borders), czyli organizację pozarządową zajmującą się monitorowaniem prawa do wolnej prasy i wolności wypowiedzi w mediach na całym świecie. Od lat 90. dzień ten obchodzony jest 20 kwietnia i przypomina o tym, że w XXI wieku nadal w wielu krajach sytuacja dziennikarzy jest trudna, a rzetelne wykonywanie tego zawodu wiąże się z narażeniem życia. Media są cenzurowane i poddawane naciskom politycznym oraz religijnym, nie respektuje się prawa do ochrony źródła informacji i informatora, nie udostępnia się informacji publicznych. Dziennikarze i fotoreporterzy są niejednokrotnie zastraszani, porywani, więzieni, a nawet giną, o ile ich teksty dotyczą tematów tak niewygodnych jak konflikty wojenne, korupcja, prawa człowieka i ekstremizm religijny.