Noc kupały to święto pierwotnie obchodzone przez pogańskich Słowian z różnych części Europy (a także w podobnym kształcie przez ludy germańskie, ugrofińskie, bałtyckie) podczas letniego przesilenia, w nocy z 21 na 22 czerwca, czyli podczas najkrótszej nocy w roku. W roku przestępnym (tak jak teraz) przesilenie przypada na przełomie 20 i 21 czerwca.
Święto to w tradycji ludowej kończyło cały cykl obrzędów (rozpoczynający się od zaduszek) mający zapewnić powrót na ziemię „czasu życia”, a więc czasu urodzaju, dobrobytu i szczęścia. Noc Kupały (zwana też w zależności od regionu, kupalnocką, sobótką czy palinocką) poświęcona żywiołom wody i ognia i związanych z nimi odpowiednio Słońcu i Księżycowi, była świętem miłości, płodności, radości, zdrowia i urodzaju.