8 maja każdego roku to wyjątkowy dzień, poświęcony przeciwdziałaniu ludzkiemu cierpieniu oraz szerzeniu pokoju. Misja Czerwonego Krzyża pomimo upływu lat jest wciąż aktualna, a jego pracownikom i wolontariuszom niestety nie brakuje zajęć. Czerwony Krzyż zachęca do bezinteresownej pomocy potrzebującym, odwołując się do poczucia ludzkiej solidarności.
Pomimo historycznych trudności, jakie ruch napotkał na swojej drodze, nadal się rozwija i zrzesza coraz większą liczbę osób chcących nieść pomoc. To pokrzepiające, jednak zasmuca fakt, że praca Czerwonego Krzyża wciąż jest potrzebna – w wielu miejscach świecie prawa człowieka są wciąż łamane, a prawo humanitarne istnieje tylko na papierze.
Wolontariuszki z Londynu, zdjęcie datowane na lata 50. XX wieku. Fot. British Red Cross, CC BY 2.0
W 1859 roku włoskie miasteczko Solferino spływało krwią. Ranni żołnierze byli pozostawieni bez pomocy, pole walki usłane było ciałami zabitych. Henri Dunant, szwajcarski kupiec, nie potrafił pozostać obojętny na ogrom spotkanego tam cierpienia. Organizował miejsca pomocy dla poszkodowanych, starał się zaangażować lokalną społeczność i przekonać ją, że każdy ranny powinien zostać opatrzony. Niedługo potem Wspomnienie Solferino – osobisty apel Dunanta – został przetłumaczony na wiele języków. W 1863 roku powstaje Komitet Pięciu, który kilka miesięcy później wskutek owocnych negocjacji decyduje o powstaniu Czerwonego Krzyża. Dunant w 1901 roku został uhonorowany pierwszą Pokojową Nagrodą Nobla, a 8 maja – dzień jego urodzin – jest obchodzony na całym świecie jako Dzień Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca.
Na gruncie polskim ruch funkcjonował już od 1919 roku jako Polskie Towarzystwo Czerwonego Krzyża. Zakres jego działania jest niezwykle szeroki. Poza podstawowymi działaniami PCK w Polsce zajmuje się też pomocą rodzinom żyjącym w ubóstwie, pracą z dziećmi czy prowadzeniem szkoleń. Od początku działania wpisywał się w podstawową ideę pomocy również ofiarom konfliktów.
Idea obchodów Dnia Czerwonego Krzyża narodziła się w 1922 w Czechosłowacji, kiedy to na czas świąt wielkanocnych zawieszono broń. Chociaż wówczas inicjatywa figurowała pod nazwą „Rozejm Czerwonego Krzyża”, to uznaje się, że właśnie od niej można zacząć mówić o podwalinach Światowego Dnia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, ustanowionego oficjalnie w 1984 roku. Warto nadmienić, że pełna nazwa dotyczy zbioru organizacji pozarządowych o tematyce humanitarnej. W jego skład wchodzą: narodowe stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, Międzynarodowa Federacja Krajowych Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca.
Fot. 旅者 河童, CC BY-SA 2.0
Jakie są zatem zasady działania ruchu? Istnieje Siedem Podstawowych Zasad Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Są to: bezstronność, neutralność, niezależność, dobrowolność, jedność, powszechność. Zasady te odwołują się najogólniej rzecz biorąc do wzajemnego szacunku. Ważne przy tym jest to, że Czerwony Krzyż pozostaje neutralny wobec wszelkich sporów (od politycznych przez religijne), dzięki czemu nie burzy budowanego przez lata zaufania do swoich działań.
Ekipy z Niemiec i Finlandii po trzęsieniu ziemi na Haiti, rok 2010. Fot. IFRC, CC BY-NC-ND 2.0
Co roku Dzień Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca obchodzony jest w blisko 192 krajach, a samo to może świadczyć o rozmiarach całego ruchu. Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim zaangażowanie wielu krajów w działania na rzecz zaprzestania cierpienia i wojny, chęć poprawy warunków życia mieszkańców. Lokalne sekcje Czerwonego Krzyża podejmują działania nie tylko w skali globalnej, ale starają się wspierać społeczeństwo w trudnych momentach. Na ten przykład brytyjska komórka dostarcza informacji nie tylko na temat zdrowia, ale organizuje również szkolenia z pierwszej pomocy, pomaga odnaleźć zaginione rodziny. W tym roku na początku maja odbywa się Tydzień Czerwonego Krzyża, podczas którego poza zaczerpnięciem informacji o ruchu będzie można wziąć udział w rozmaitych atrakcjach takich jak biegi, wyścigi rowerowe czy pochód w czerwonych butach. Wolontariusze często uczestniczą w akcjach pomocowych. Na przykład w Angoli członkowie ruchu nieśli pomoc ofiarom powodzi czy służyli pomocą podczas szczepień dzieci.
W związku z tym, że jest to prawdopodobnie najbardziej poważana organizacja pomocowa na świecie, otwiera się przed nią całe spektrum możliwości i skuteczności w niesieniu pomocy. To duży i prężnie działający ruch, powszechnie rozpoznawalny i zrzeszający ogromną liczbę wolontariuszy (obecnie blisko 100 milionów), więc każda zbiórka pieniędzy czy artykułów żywnościowych odzieży jest łatwiejsza. Krajowe sekcje Czerwonego Krzyża często angażują się w różne projekty, uzyskują dofinansowanie do działań. Dla przykładu w Polsce PCK zajmuje się promocją zdrowego stylu życia, uczestniczy w akcji Chroń Dziecięce Zęby, organizuje prelekcje i wykłady, zorganizował śniadanie wielkanocne, dokształca w tematyce AIDS, oferuje także kurs e-learningowy „Odkrywamy prawo humanitarne”. Każdy odwiedzający stronę może odnaleźć lokalne sekcje PCK w swoim mieście, a także dowiedzieć się, jak może się zaangażować w jego pracę. Z bardziej aktualnych spraw prowadzonych przez PCK można wymienić chociażby akcję Razem dla Ukrainy (pomoc dla uchodźców). Organizację można wspierać na różne sposoby. Od wspomnianej darowizny pieniężnej, przez dostarczanie artykułów tekstylnych czy spożywczych, zostanie wolontariuszem, po Honorowe Dawstwo Krwi.
Potrzeba istnienia ruchu jest bezsprzeczna. Czerwony Krzyż jest jedną z najbardziej znanych organizacji na świecie, której wiarygodności nie trzeba już potwierdzać. Codziennie niesie pomoc tysiącom ludzi, edukuje, wspomaga cierpiących.
Podejmij wyzwanie:
W sobotę 25 kwietnia w Nepalu doszło do trzęsienia ziemi o ogromnej sile (7,8 w skali Richtera). Ponad 8 milionów osób zostało dotkniętych skutkami tego kataklizmu. W związku z katastrofalną sytuacją humanitarną, rząd Nepalu i organizacje pozarządowe zaapelowały o pomoc. Najważniejsze potrzeby to opieka medyczna, woda i żywność oraz chronienie. Każdy kto chce pomóc, może wesprzeć działania Czerwonego Krzyża w Nepalu przekazując darowiznę finansową. Zebrane środki Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca wykorzysta na pomoc poszkodowanym, współpracując bezpośrednio z Nepalskim Czerwonym Krzyżem.
Dowiedz się więcej:
Opracowanie: Edyta Górka
Opublikowano w ramach projektu Postaw na rozwój. Zrównoważony! – 2. edycja współfinansowanego w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2015 r.
