Tegoroczne obchody Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy poświęcone są bezpieczeństwu milionów pracowników służby zdrowia i innych pracowników, którzy w walce z pandemią codziennie ryzykują własne zdrowie. Więcej informacji nt. tegorocznych obchodów tutaj.
Międzynarodowa Organizacja Pracy szacuje, że rocznie na całym świecie około 2,3 miliona kobiet i mężczyzn ulega wypadkom w czasie pracy lub zapada na choroby związane w wykonywaną pracą, które powodują śmierć ponad 6000 pracowników każdego dnia. Na całym świecie jest około 340 milionów wypadków przy pracy i 160 milionów ofiar chorób zawodowych rocznie. Statystyki MOP wskazują, że z roku na rok ilość wypadków niestety rośnie a nie spada. Choć najwięcej ofiar to pracownicy branży budowlanej i osoby różnych branż narażone na działanie szkodliwych substancji, to warto zwrócić uwagę, na sytuację milionów osób zatrudnionych w branżach wydawałoby się stosunkowo bezpiecznych, takich jak np. przemysł odzieżowy.
28 kwietnia jest także Międzynarodowym Dniem Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych, organizowanym na całym świecie przez ruch związków zawodowych od 1996 roku.
Zawalony budynek Rana Plaza, fot. Rijans CC by-sa 2.0
24 kwietnia 2013 roku, trzy dni przed obchodami Światowego Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy miała miejsce katastrofa Rana Plaza w Bangladeszu. W zawalonym budynku fabryk odzieżowych zginęło ponad 1100 osób, a ponad 2000 zostało rannych. Poszkodowani oraz rodziny ofiar nadal czekają na odszkodowania. Fabryki w Bangladeszu są jednak najbardziej niebezpiecznym miejscem pracy dla pracowników przemysłu odzieżowego. W 5000 fabrykach w Bangladeszu pracuje ok. 3 miliony osób, głównie młodych kobiet. Według bangladeskich służb pożarniczych w latach 2006-2009 miało miejsce 213 pożarów fabryk odzieżowych w tym kraju. Przyczyny tragedii to wady konstrukcyjne wznoszonych często nielegalnie budynków, brak zabezpieczeń przeciwpożarowych, zamknięte i zablokowane drzwi, zakratowane okna etc. Nie bez znaczenia jest też brak szkoleń dla pracowników oraz prześladowania związkowców, co uniemożliwia pracownikom ochronę swoich praw i bezpieczeństwa. Skandaliczne standardy bezpieczeństwa są konsekwencją zaniedbań władz i właścicieli fabryk. Za sytuację pracowników są jednak odpowiedzialne również firmy odzieżowe zlecające produkcję w Bangladeszu, płacące niskie stawki, wymagające krótkich terminów realizacji zleceń bez inwestycji w fabryki i skutecznego zapewnienia przestrzegania praw pracowniczych. Katastrofy budowlane i pożary miały miejsce w fabrykach produkujących dla znanych firm m.in. Inditex (Zara, Bershka, Stradivarius), H&M, Carefour, Mango, Benethon , C&A czy polskiego LPP (Cropp, Reserved, Mohito, House) i wielu innych [źródło: Clean Clothes].
Bezpieczeństwo i stan zdrowia pracowników nie tylko od stanu technicznego budynków czy maszyn, ale przede wszystkim od warunków pracy. Praca 7 dni w tygodniu, bez urlopów i zwolnień, 10-12 a czasem nawet 16 godzin na dobę, to codzienność wielu milionów pracowników. W sytuacji pracy bez umów i wynikających z nich praw i świadczeń, trudności z korzystaniem ze zwolnień lekarskich i braku za nie wynagrodzenia, codziennych nadgodzin, braku czasu na odpoczynek (i sen) i głodowych pensji nie wystarczających na podstawowe potrzeby takie jak wyżywienie i opieka medyczna, trudno dziwić się omdleniom przy pracy, wypadkom i przewlekłym chorobom.
Raport Clean Clothes Campaign i International Labor Rights Forum: „Still waiting…” ukazuje związek między głodowymi płacami a bezpieczeństwem, pokazując, że niskie wynagrodzenia de facto zmuszają pracowników do kontynuowania pracy w stwarzających zagrożenie budynkach. Z raportu wynika, że pracownicy Rana Plaza znaleźli się w błędnym kole ubóstwa i zadłużenia. Byli zmuszeni do wyboru między utratą rozpaczliwie potrzebnych dochodów a własnym bezpieczeństwem. Wielu pracowników wiedziało, że w budynku jest niebezpiecznie, niektórzy nawet prosili kierowników o tymczasowe zamknięcie fabryki, ale marki odzieżowe bezwzględnie wymagają szybkiej produkcji i dostaw w uzgodnionym terminie. Ostatecznie wiele osób stawiło się feralnego dnia do pracy, gdyż zagrożono im utratą wynagrodzenia.
Obchodzony od 1996 roku przez związki zawodowe Międzynarodowy Dzień Ofiar Wypadków przy Pracy w roku 2003 został ogłoszony przez Juana Somavia, Dyrektora Generalnego Międzynarodowego Biura Pracy Światowym Dniem Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy.
W tym dniu warto zwrócić uwagę na odpowiedzialność bezpośrednich pracodawców ale i zleceniodawców produkcji, a w ostatecznym rozrachunku również konsumentów, w zapewnieniu godziwych i bezpiecznych warunków pracy. Dzień ten jest dobrą okazją do wywierania nacisku na firmy i rządy, by wprowadzały politykę mającą na celu ograniczanie liczby wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych i poprawę warunków pracy.
Dowiedz się więcej:
Streszczenie wyników badań warunków pracy w trzech fabrykach produkujących na zlecenie polskich firm odzieżowych: LPP, Carry, Monnari i w przeszłości – Redan.
Podejmij wyzwanie:
Podpisz petycję „Godna płaca dla wszystkich„.
Dowiedz się więcej
Clean Clothes Polska
Safety and health in the use of chemicals at work
